Stotteren 

Stotteren is een stoornis in ritmisch en vloeiend kunnen spreken. Vaak bestaat het stotteren uit herhalingen van woorden, stukjes van woorden of uit het herhalen van de eerste klank van woorden. Vaak ook zijn het verlengingen van klanken en blokkades – met of zonder geluid.
De oorzaken van stotteren kunnen verschillen. Al op zeer jonge leeftijd kunnen kinderen gaan stotteren. Meestal openbaart het zich dan ook op jonge leeftijd, als de spraak-/taalontwikkeling op gang komt. Lange tijd werd gedacht dat stotteren een normaal onderdeel van de spraak-/taalontwikkeling was. Inmiddels zijn specialisten het erover eens uit dat dit niet het geval is.

Bij kinderen tot 7 jaar is er een grote kans dat herstel mogelijk is. Dit kan op natuurlijke wijze gebeuren, waarbij er in de omgeving van het kind feitelijk niet veel veranderd. Herstel is ook mogelijk door middel van logopedische interventie, therapie dus. Soms volstaat een directe behandeling, direct na het intakegesprek, al. Of zijn bruikbare tips al afdoende. In sommige gevallen wordt het kind actief gemonitord.
Het komt ook voor dat mensen pas op latere leeftijd gaan stotteren. Bijvoorbeeld als gevolg van een trauma, of vanwege een neurologische stoornis.

Structuur logopedie/stottertherapie kinderen en volwassenen
De logopedist-stottertherapeut van Logopedie Flevoland maakt een afspraak voor een kennismakingsgesprek met de cliënt of, bij kinderen, met het kind en de ouders/verzorgers. Tijdens dat gesprek zal ze informatie vragen om de situatie van de cliënt goed in te schatten. Daarna vindt er onderzoek plaats dat uit verschillende onderdelen bestaat. De duur van dit onderzoek kan een aantal weken duren. Dat is afhankelijk van verschillende factoren en kan per persoon verschillen. Na de onderzoeken vindt er een gesprek plaats waarin de logopedist-stottertherapeut de resultaten deelt. Vervolgens stelt ze samen met de cliënt een op maat gemaakt behandelplan op. Het is belangrijk dat de doelstellingen van de cliënt daar duidelijk in naar voren komen. Dat is immers waar de cliënt zelf aan wil werken.

Kinderen
Bij behandeling van kinderen is het voor de logopedist-stottertherapeut niet mogelijk om vooraf aan te geven of herstel mogelijk is. Daarom wil zij het kind ook altijd persoonlijk zien en spreken, zodat het geobserveerd kan worden. Alleen op die manier bieden het intake/kennismakingsgesprek en het onderzoek voldoende basis om voor het kind de juiste vorm van interventie te bepalen.
Dit kan actief monitoren zijn: regelmatige afspraken (iedere 4-6 weken) waarbij geëvalueerd wordt hoe het spraakpatroon verloopt en er gepraat/gespeeld wordt met het kind om de voortgang te beoordelen. Wanneer het stotteren merkbaar afneemt wordt dit ‘actief monitoren’ voortgezet. Wanneer het kind na een bepaalde tijd nog niet voldoende vloeiend spreekt, of niet consequent, kan overgegaan worden op behandeling.
Behandeling houdt in dat ouder(s) met het kind wekelijks op afspraak komen. Daarbij wordt kennis overgedragen en wordt van de ouder(s) verwacht dat zij thuis dagelijks de meegekregen oefeningen uitvoeren. Hierbij ligt de nadruk op dat ouders oefenen. Het kind hoeft geen oefeningen uit te voeren. Naast actief monitoren en de behandeling van het kind is dus van belang dat de ouder(s) goed begeleid worden in het proces.
NB: Als een kind dat al vijf jaar is bij Logopedie Flevoland wordt aangemeld, hanteren we een standaard behandeling. Er is dan immers nog maar relatief weinig tijd tot het kind 7 jaar is.

Vanaf 7 jaar en ouder bestaat er nog een kleine kans – en dus ook hoop – op herstel, maar deze kans is aanzienlijk kleiner. De therapie bestaat dan uit het leren kennen van het eigen stottergedrag en proberen we het praten zo makkelijk mogelijk te maken. Maar we schenken ook aandacht aan de omgang met emoties en gedachten die erbij komen kijken. Uiteraard speelt ook begeleiding van de ouders hierin een wezenlijke rol.

Tieners / adolescenten / volwassenen
De therapie voor tieners, adolescenten en volwassenen bestaat uit meerdere onderdelen. Het leren omgaan met het stotteren – en het accepteren daarvan – is daarbij van belang. In de meeste situaties wordt hier vrijwel direct mee gestart voordat er gewerkt wordt aan de spreektechnieken.
“Om zwemtechnieken te kunnen leren, moet je eerst in het water durven springen.”
Uiteraard doet de logopedist-stottertherapeut alles in goed overleg met de cliënt. Therapie is maatwerk en wordt aangepast aan wat een persoon exact nodig heeft. De behandeling bestaat doorgaans uit het bespreken van ervaringen en oefeningen. Er wordt tijdens de afspraken geoefend aan datgene waar de cliënt op dat ogenblik behoefte aan heeft.

Directe omgeving
Wanneer de cliënt daar geen bezwaar tegen heeft, hecht de logopedist-stottertherapeut veel waarde aan het zoveel mogelijk betrekken van de directe omgeving van de cliënt. Partners of gezinsleden kunnen een belangrijke bijdrage leveren om het proces te vergemakkelijken. Daarbij hecht de logopedist-stottertherapeut waarde aan het informeren van de directe omgeving, zodat er meer begrip ontstaat voor de cliënt die stottert.

Verwijsbrief
In verband met het vergemakkelijken van het declaratieproces is het belangrijk dat een verwijsbrief van de huisarts wordt meegenomen naar het intakegesprek.